Những hệ thống pháo phản lực phóng loạt do Liên Xô/Nga chế tạo, từ BM-13 Katyusha cho tới 9A52-4 Tornado là kết quả của một quá trình sáng tạo không ngừng nghỉ.
BM-13 Katyusha
BM-13 Katyusha là hệ thống pháo phản lực phóng loạt (MLRS) đầu tiên trên thế giới, được đưa vào sử dụng từ năm 1939.
Vũ khí này gồm 16 đạn rocket M13 cỡ 132 mm lắp trên ray dẫn đơn với tầm bắn 5,5 km, có thể oanh tạc một địa điểm trong thời gian rất ngắn với sức công phá cao, nhưng độ chính xác thấp và thời gian nạp đạn lâu.
Tuy vậy ưu điểm lớn nhất là rẻ tiền cộng với sức cơ động cao đã khiến Katyusha trở thành một huyền thoại của Chiến tranh thế giới II với biệt danh "Giàn đồng ca đỏ".
BM-13 có 2 phiên bản chính là giàn hạng nhẹ BM-8 cỡ 82 mm và giàn hạng nặng BM-31 cỡ 300 mm.
BM-14 là thế hệ kế tiếp của BM-13, được nghiên cứu phát triển từ năm 1947 và chính thức chấp nhận trang bị năm 1952. Phiên bản BM-14-16 gồm 16 ống phóng đơn cỡ 140 mm chia thành 2 hàng lắp trên khung gầm xe tải ZIL-151 6x6.
Loại đạn chính của tổ hợp là đạn nổ phá mảnh M-14OF có tầm bắn 2 - 10 km, mang theo đầu đạn nặng 18,8 kg. Hệ thống cần 7 - 10 giây để bắn hết loạt 16 rocket, thời gian tái nạp mất khoảng 2 phút.
BM-21 Grad
BM-21 Grad chính là hệ thống pháo phản lực phóng loạt phổ biến nhất hiện nay, hệ thống bao gồm xe tải Ural-375D hoặc Ural-4320, trên đó lắp đặt một giàn phóng đạn phản lực 40 nòng cỡ 122 mm chia làm 4 tầng ống (4x10 ống).
Hệ thống có thể bắn hết 40 quả đạn trong vòng 20 giây với chế độ bắn theo loạt vài viên hoặc bắn hết cơ số đạn.
Các loại đạn của BM-21 gồm đạn nổ phân mảnh, đạn rải mìn chống tăng, đạn rải nhiễu, đạn khói, đạn chống tăng chứa các phần tử tác chiến tự tìm mục tiêu... tầm bắn dao động từ 1,6 đến 40 km.
BM-24
Hệ thống pháo phản lực phóng loạt BM-24 được chế tạo trong giai đoạn 1947 - 1958, nó cũng sử dụng khung gầm xe tải ZIL-151 6x6 tương tự BM-14-16 nhưng mang theo tới 12 ống phóng rocket cỡ 240 mm với đầu đạn nặng 46,9 kg, tầm bắn 11 km.
Ngoài phiên bản lắp trên xe bánh hơi, BM-24 còn có biến thể lắp trên xe kéo pháo bánh xích AT-S với định danh BM-24T.
BM-25
BM-25 là hệ thống MLRS do Viện nghiên cứu khoa học số 88 (NII-88) phát triển vào năm 1953, kết cấu gồm 6 ống phóng rocket hạng nặng cỡ 250 mm. Hệ thống không được sản xuất để đưa vào trang bị đại trà.
BM-27 Uragan
BM-27 Uragan (tên định danh GRAU 9P140) là một tổ hợp MLRS hiện đại của Liên Xô và Nga, chính thức đi vào phục vụ từ năm 1975.
Hệ thống bao gồm 16 ống phóng rocket cỡ 220 mm lắp đặt trên khung gầm xe tải việt dã được hoán cải từ ZIL-135 8x8.
BM-27 Uragan có thể bắn nhiều loại đạn gồm: đạn huấn luyện, đạn nổ phá mảnh, đạn hóa học, đạn nhiệt áp, đạn chùm với chức năng chống tăng và chống bộ binh.
Tầm bắn tối đa của Uragan đạt 35 km, thời gian phóng loạt hết 20 giây, tái nạp mất 15 - 20 phút, vùng sát thương có diện tích lên tới 4,3 hecta.
BM-30 Smerch
BM-30 Smerch (NATO gọi là M1983) là hệ thống MLRS mạnh nhất hiện nay của Nga, được phát triển từ năm 1970 và chính thức vào biên chế năm 1987.
Hệ thống gồm 12 ống phóng rocket cỡ 300 mm lắp đặt trên khung gầm xe MAZ-543M, nó mang theo các cảm biến và máy tính mạnh, kết hợp với máy bay không người lái giúp tự trinh sát, tính toán và dẫn đường đầu đạn.
Các loại đạn trang bị cho Smerch gồm đạn nổ phá mảnh, đạn rải mìn, đạn cháy, đạn xuyên giáp... và đặc biệt là đạn chống tăng tự dẫn, tầm bắn dao động từ 20 đến 70/90 km. Tốc độ bắn 12 đạn trong 38 giây, thời gian tái nạp hết 20 phút.
9A52-4 Tornado
9A52-4 Tornado là hệ thống pháo phản lực phóng loạt mới nhất của Nga, nó được công bố lần đầu vào năm 2007 và mới chính thức được chấp nhận đưa vào phục vụ từ năm ngoái.
Tornado được xem như là biến thể nhẹ và tổng quát của BM-30 Smerch (9A52-2), kết cấu gồm khung gầm xe cơ sở KamAZ-63501 8x8, trên đó có thể lắp đặt các giàn phóng rocket của hệ thống BM-21 Grad, BM-27 Uragan hay BM-30 Smerch, cụ thể gồm:
- 9A53-G Tornado mang giàn phóng 2x15 hoặc 1x40 cỡ 122 mm trên khung gầm xe tải Kamaz hoặc Ural-4320.
- 9A53-U Tornado mang giàn phóng 2x6 hoặc 2x8 cỡ 220 mm trên khung gầm xe MZKT-79306.
- 9A53-S Tornado mang giàn phóng 2x4 hoặc 2x8 cỡ 300 mm trên khung gầm xe MZKT-79306.
Hải Dương | _theo Trí Thức Trẻ
http://soha.vn/quan-su/gia-dinh-phao-phan-luc-phong-loat-cua-lien-xo-va-nga-20150724171227872.htm